Marş sisteminin Görevi
Motora ilk hareketi vermektir.
Marş Sisteminin Parçaları
1. Akü : Marş motoruna ilk hareket çin elektrik gönderir.
2. Kontak Anahtarı : Elektrik devresini açıp kapatır.
3. Marş Motoru : Motora ilk hareketi verir.
Kam mili hareketini krank milinden alır.
Kam mili subapları açar kapatır. Triger Kayışı kam mili ile krank mili arasınadır.
Marş yapma süresi 10-15 saniye olmalıdır. Fazla marş yapılıra akü tez boşalır.
Marş motoru, motoru döndürüyor, fakat araç çalışmıyorsa ateşleme sisteminde veya yakıt sisteminde bir sorun var demektir.
Marş olmuyorsa, yani araç hiç çalışmıyorsa, cevap daima akü ile ilgili seçenektir.
- Akü boştur.
- Akü kutup başları oksitlenmiş olabilir.
- Akü kutup başları gevşemiş olabilir.
Volan dişlisi hareketini Marş dişlisinden alır
Çalışmakta olan araca Marş yapmaya kalkışırsak, volan dişlisi ile Marş dişlisi zarar görür.
15 Şubat 2012 Çarşamba
SOĞUTMA SİSTEMİ
Soğutma Sisteminin Görevi
Motoru soğutarak çalışma sıcaklığında tutmaktır.
Soğutma Sisteminin Parçaları
1. Radyatör : Motorun soğutma suyuna depoluk eder.
2. Radyatör ve Kalorifer Hortumları
3. Su Devirdaim Pompası : Radyatördeki suyu çekip motora gönderir.
4. Vantilatör (Soğutma Fanı) : Radyatördeki suyu soğutur.
5. Vantilatör Kayışı : Hareketini krank kasnağından alır. Gerginliği 1-1.5 cm olmalıdır.
6. Termostat : Motorun suyunu çalışma sıcaklığında sabit tutmaktır. Termostat silindir kapağının çıkışındadır.
7. Hararet Müşiri
8. Hararet Göstergesi
9. Otomatik Soğutuculu Fan
Soğutma 2 şekilde olur: Hava soğutmalı , su soğutmalı olmak üzere.
Hava soğutmalı motorla su soğutmalı motor arasındaki fark:
Hava soğutmalı motorda radyatör ve su devirdaim pompası bulunmaz.
Radyatör hortumunda çatlak varsa çözümü : yenisiyle değiştirmektir.
Silindir kapak contası arızalı ise : Karterdeki yağın içine su karışır.
Motoru soğutarak çalışma sıcaklığında tutmaktır.
Soğutma Sisteminin Parçaları
1. Radyatör : Motorun soğutma suyuna depoluk eder.
2. Radyatör ve Kalorifer Hortumları
3. Su Devirdaim Pompası : Radyatördeki suyu çekip motora gönderir.
4. Vantilatör (Soğutma Fanı) : Radyatördeki suyu soğutur.
5. Vantilatör Kayışı : Hareketini krank kasnağından alır. Gerginliği 1-1.5 cm olmalıdır.
6. Termostat : Motorun suyunu çalışma sıcaklığında sabit tutmaktır. Termostat silindir kapağının çıkışındadır.
7. Hararet Müşiri
8. Hararet Göstergesi
9. Otomatik Soğutuculu Fan
Soğutma 2 şekilde olur: Hava soğutmalı , su soğutmalı olmak üzere.
Hava soğutmalı motorla su soğutmalı motor arasındaki fark:
Hava soğutmalı motorda radyatör ve su devirdaim pompası bulunmaz.
Radyatör hortumunda çatlak varsa çözümü : yenisiyle değiştirmektir.
Silindir kapak contası arızalı ise : Karterdeki yağın içine su karışır.
Trafik Dersi
Trafik Nedir =Yayaların, hayvanların ve taşıtların karayolu üzerindeki hal ve hareketlerine trafik denir.
Karayolu = Trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprü ve alanlardır.
Araç = Karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile, iş makineleri ve lastik tekerlekli
traktörlerin genel adıdır.
Şoför = Karayolunda ticari larak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.
Sürücü = Karayolunda motorlu veya motorsuz bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişidir.
Geçiş Hakkı = Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanma sırasındaki
öncelik hakkıdır.
Taşıt = Karayolunda insan, hayvan ve yolcu taşımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine gücü ile yürütülenlere motorlu taşıt, insan ve hayvan gücü ile yürütülenlere de motorsuz taşıt denir.
Durma = Aracın her türlü trafik zorunlulukları nedeni ile durdurulmasına durma denir. Kısacası zorunlulukta
durulmasıdır.
Duraklama = Aracın kendi keyfimiz için veya işimiz için 5 dakikayı geçmeyecek şekilde durmalara duraklama
denir. Duraklama, yolcu indirip bindirme veya yükleme ve boşaltma gibi nedenlerle olur. 5
dakikayı geçen duraklamalar duraklama değil park sayılır.
Park Etme = Durma ve duraklama dışında 5 dakikadan fazla durulacaksa buna da park etme denir.
Kaza = Ani olarak meydana gelen, önlem alındığı zaman çoğunlukla önlenebilen, ölüm yaralanma veya maddî hasarla sonuçlanan olaylara kaza denir.
Felaket = Herhangi bir insan kastı olmadan, kendiliğinden meydana gelen deprem, su baskını, yangın, heyelan
vb. olaylara felaket denir.
Trafik Kazası = Ani larak karayolu veya karayolu uzantılarında meydana gelen, hareket halindeki bir aracın neden olduğu olaylardır.
Karayolu = Trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprü ve alanlardır.
Araç = Karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile, iş makineleri ve lastik tekerlekli
traktörlerin genel adıdır.
Şoför = Karayolunda ticari larak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.
Sürücü = Karayolunda motorlu veya motorsuz bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişidir.
Geçiş Hakkı = Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanma sırasındaki
öncelik hakkıdır.
Taşıt = Karayolunda insan, hayvan ve yolcu taşımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine gücü ile yürütülenlere motorlu taşıt, insan ve hayvan gücü ile yürütülenlere de motorsuz taşıt denir.
Durma = Aracın her türlü trafik zorunlulukları nedeni ile durdurulmasına durma denir. Kısacası zorunlulukta
durulmasıdır.
Duraklama = Aracın kendi keyfimiz için veya işimiz için 5 dakikayı geçmeyecek şekilde durmalara duraklama
denir. Duraklama, yolcu indirip bindirme veya yükleme ve boşaltma gibi nedenlerle olur. 5
dakikayı geçen duraklamalar duraklama değil park sayılır.
Park Etme = Durma ve duraklama dışında 5 dakikadan fazla durulacaksa buna da park etme denir.
Kaza = Ani olarak meydana gelen, önlem alındığı zaman çoğunlukla önlenebilen, ölüm yaralanma veya maddî hasarla sonuçlanan olaylara kaza denir.
Felaket = Herhangi bir insan kastı olmadan, kendiliğinden meydana gelen deprem, su baskını, yangın, heyelan
vb. olaylara felaket denir.
Trafik Kazası = Ani larak karayolu veya karayolu uzantılarında meydana gelen, hareket halindeki bir aracın neden olduğu olaylardır.
YAĞLAMA SİSTEMİ
YAĞLAMA SİSTEMİNİN GÖREVİ NEDİR
Yağlama sistemi, araçtaki sürekli hareket eden parçaların sürtünmeden dolayı meydana gelecek aşınmalarını önlemektir.
YAĞLAMA SİSTEMİNİN PARÇALARI
1. Karter : Motorun alt tarafını kapatarak hareketli parçaların dış etkilerden korunmasını sağlar ve motor yağına depoluk eder.
2. Yağ çubuğu : Karterdeki Yağın seviyesini ölçmek için kullanılır. Yağ seviyesi bu çubuğun 2 çizgisinin ortasında olmalıdır.
3. Yağ Filtresi : Motorda kullanılan yağı filtre ederek, yağın yabancı maddelerden arınmasını sağlar. Yağ filtresi
2 yağ değişiminde bir değiştirilir. Yani bir seferinde değiştirilmez diğerinde mutlaka değiştirilir.
4. Yağ pompası: Karterden çektiği yağı motora gönderir.
5. Yağ Müşiri : Araç çalışınca motorda yağlama işleminin başlayıp başlamadığını bize göstergeden belli eder.
Eğer yağlama olmuyorsa yağ göstergesinin ışığı sönmez, yağ müşiri arızalanmışyada yağ
kalmamış demektir. Hemen stop edilir ve araca yağ koyulur.
6. Yağ Göstergesi : Karterdeki yağ miktarının seviyesini gösterir
7. Subap Muhafaza Kapağı = Külbütör Kapağı: Motor yağı buradan koyulur.
VİSKOSTE NE DEMEKTİR
Viskoste, yağın akmaya karşı gösterdiği dirençtir. Viskostesi yüksek bir yağ daha uzun süre dayandığı için daha çok tercih edilir.
Yağ değişimi yağılacağı zaman motorun sıcak lmasına dikkat edilir. Sebebi, Yağ sıcakken daha akışkan olduğu için.
Yağ seviyesine günlük bakılması gerekir.
Yağlama Sisteminin Görevleri :
1. Motorun soğutulmasına yardımcı olur.
2. Çalışan parçaların temizliğini yapar.
3. Motor kompresyonunu artırır.
Kompresyon Nedir
Silindirdeki yakıt hava karışımının iyi sıkıştırılması olayıdır.
Yağlama sistemi, araçtaki sürekli hareket eden parçaların sürtünmeden dolayı meydana gelecek aşınmalarını önlemektir.
YAĞLAMA SİSTEMİNİN PARÇALARI
1. Karter : Motorun alt tarafını kapatarak hareketli parçaların dış etkilerden korunmasını sağlar ve motor yağına depoluk eder.
2. Yağ çubuğu : Karterdeki Yağın seviyesini ölçmek için kullanılır. Yağ seviyesi bu çubuğun 2 çizgisinin ortasında olmalıdır.
3. Yağ Filtresi : Motorda kullanılan yağı filtre ederek, yağın yabancı maddelerden arınmasını sağlar. Yağ filtresi
2 yağ değişiminde bir değiştirilir. Yani bir seferinde değiştirilmez diğerinde mutlaka değiştirilir.
4. Yağ pompası: Karterden çektiği yağı motora gönderir.
5. Yağ Müşiri : Araç çalışınca motorda yağlama işleminin başlayıp başlamadığını bize göstergeden belli eder.
Eğer yağlama olmuyorsa yağ göstergesinin ışığı sönmez, yağ müşiri arızalanmışyada yağ
kalmamış demektir. Hemen stop edilir ve araca yağ koyulur.
6. Yağ Göstergesi : Karterdeki yağ miktarının seviyesini gösterir
7. Subap Muhafaza Kapağı = Külbütör Kapağı: Motor yağı buradan koyulur.
VİSKOSTE NE DEMEKTİR
Viskoste, yağın akmaya karşı gösterdiği dirençtir. Viskostesi yüksek bir yağ daha uzun süre dayandığı için daha çok tercih edilir.
Yağ değişimi yağılacağı zaman motorun sıcak lmasına dikkat edilir. Sebebi, Yağ sıcakken daha akışkan olduğu için.
Yağ seviyesine günlük bakılması gerekir.
Yağlama Sisteminin Görevleri :
1. Motorun soğutulmasına yardımcı olur.
2. Çalışan parçaların temizliğini yapar.
3. Motor kompresyonunu artırır.
Kompresyon Nedir
Silindirdeki yakıt hava karışımının iyi sıkıştırılması olayıdır.
ÖNEMLİ DİPNOTLAR
Motor Hakkında Önemli Bilgiler
1. Soğutma suyu günlük olarak kontrol edilir
2. Termostat, silindir kapağının çıkışındadır.
3. Motorda termostat yoksa geç ısınır, aşınmalar artar.
4. Vantilatör kayışının gerginliği elle basıldığında 1-1,5 cm esnekliğinde olmalıdır.
5. Hararet yapan bir araç asla stop edilmez, relanti devresinde çalıştırılır.
6. Radyatördeki suyun donmaması için antifriz koyulur.
7. Aküye başka bir aküden takviye yapılırken (+) kutup, (+) kutupla ; (-) kutup,(-) kutupla bağlanır.Bunlar ters bağlanacak olursa akü patlar.
8. Motorlar 2 zamanlı ve 4 zamanlı motorlar diye iki sınıfa ayrılır. Günümüzdeki tüm araçlar 4 zamanlı motor dur.Sınavlarda bu genellikle sorulmaktadır.
9. Debriyaj (Kavrama) sistemi aracın neresindedir? Cevap: Motor ile vites kutusu arasındadır.
10. Radyatör çok sıcaksa kesinlikle kapağı hemen açılmamalıdır. Düdüklü tencere gibi basıncı alındıktan sonra açılmalıdır.
11. Motor yağ yakıyorsa eksozu mavi çıkar. Silindir veya piston aşınmış demektir.
12. Fren pedalının titremesine sebep lan arıza disk veya kampana yüzeylerinin bozuk olması.
13. Yolun yapısından kaynaklanan titreşimleri üzerine alarak, aracın rahat ve emniyetli bir şekilde sürülmesini sağlayan sistem süspansiyon sistemi yani Amortisördür.
14. Marşa basılıp motor çalıştığında şarj lambasının sönmesi beklenir.
15. Seyir halindeyken sürekli yarım debriyaj yapılması, debriyaj balatasında aşınmaya sebep olur.
16. Motorun parçalarını temizleyen sistem yağlama sistemidir.
17. Yağlama sistemi, sürtünmeden dolayı meydana gelecek aşınmaları önler.
18. Aracın zengin karışımla çalışmasını sağlayan tertibat jikle tertibatıdır.
19. Katalitik konvertör eksoz emisyonunu sağlar.
20. Katalitik konvertor bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılmalıdır.
21. Yakıt hava karışımının oranlarını ayarlayan parça karbüratör'dür.
22. Akünün voltajını yükselten (12 volttan, 15000-25000 volta çıkaran) parça endüksiyon bobinidir.Platin de endükiyon bobininin içinde bulunur.
23. Distribütör Bujilere sırasıyla elektrik dağıtır.
24. Silindir, Emme Manifoldunun gönderdiği yakıt hava karışımını piston vasıtasıyla sıkıştırır.
25. Buji sıkıştırılan bu yakıt hava karışımını ateşler.
26. Diesel motorlu araçlar sıkıştırma ile ateşlenirler.
27. Diesel motorlarda sıkıştırılan havayı ısıtmak için kızdırma bujisi bulunur.
28.Lpg ile çalışan araçlar kapalı otoparka kesinlikle park edemezler, yasaktır.
29. Alternatör araçtaki elektrik üreticisidir.
30. Konjektörün diğer adı regülatör'dür.
31. Regülatör elektrik akımını düzenleyen parçadır.
32. Diferansiyel, vites kutusundan gelen hareketi 90 derece kırarak akslara ileten aktarma organıdır.
33. Aks, Diferansiyelden gelen hareketi tekerleklere iletir.
34. Şaft ise, vites kutusundan gelen hareketi diferansiyele aktarır.
1. Soğutma suyu günlük olarak kontrol edilir
2. Termostat, silindir kapağının çıkışındadır.
3. Motorda termostat yoksa geç ısınır, aşınmalar artar.
4. Vantilatör kayışının gerginliği elle basıldığında 1-1,5 cm esnekliğinde olmalıdır.
5. Hararet yapan bir araç asla stop edilmez, relanti devresinde çalıştırılır.
6. Radyatördeki suyun donmaması için antifriz koyulur.
7. Aküye başka bir aküden takviye yapılırken (+) kutup, (+) kutupla ; (-) kutup,(-) kutupla bağlanır.Bunlar ters bağlanacak olursa akü patlar.
8. Motorlar 2 zamanlı ve 4 zamanlı motorlar diye iki sınıfa ayrılır. Günümüzdeki tüm araçlar 4 zamanlı motor dur.Sınavlarda bu genellikle sorulmaktadır.
9. Debriyaj (Kavrama) sistemi aracın neresindedir? Cevap: Motor ile vites kutusu arasındadır.
10. Radyatör çok sıcaksa kesinlikle kapağı hemen açılmamalıdır. Düdüklü tencere gibi basıncı alındıktan sonra açılmalıdır.
11. Motor yağ yakıyorsa eksozu mavi çıkar. Silindir veya piston aşınmış demektir.
12. Fren pedalının titremesine sebep lan arıza disk veya kampana yüzeylerinin bozuk olması.
13. Yolun yapısından kaynaklanan titreşimleri üzerine alarak, aracın rahat ve emniyetli bir şekilde sürülmesini sağlayan sistem süspansiyon sistemi yani Amortisördür.
14. Marşa basılıp motor çalıştığında şarj lambasının sönmesi beklenir.
15. Seyir halindeyken sürekli yarım debriyaj yapılması, debriyaj balatasında aşınmaya sebep olur.
16. Motorun parçalarını temizleyen sistem yağlama sistemidir.
17. Yağlama sistemi, sürtünmeden dolayı meydana gelecek aşınmaları önler.
18. Aracın zengin karışımla çalışmasını sağlayan tertibat jikle tertibatıdır.
19. Katalitik konvertör eksoz emisyonunu sağlar.
20. Katalitik konvertor bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılmalıdır.
21. Yakıt hava karışımının oranlarını ayarlayan parça karbüratör'dür.
22. Akünün voltajını yükselten (12 volttan, 15000-25000 volta çıkaran) parça endüksiyon bobinidir.Platin de endükiyon bobininin içinde bulunur.
23. Distribütör Bujilere sırasıyla elektrik dağıtır.
24. Silindir, Emme Manifoldunun gönderdiği yakıt hava karışımını piston vasıtasıyla sıkıştırır.
25. Buji sıkıştırılan bu yakıt hava karışımını ateşler.
26. Diesel motorlu araçlar sıkıştırma ile ateşlenirler.
27. Diesel motorlarda sıkıştırılan havayı ısıtmak için kızdırma bujisi bulunur.
28.Lpg ile çalışan araçlar kapalı otoparka kesinlikle park edemezler, yasaktır.
29. Alternatör araçtaki elektrik üreticisidir.
30. Konjektörün diğer adı regülatör'dür.
31. Regülatör elektrik akımını düzenleyen parçadır.
32. Diferansiyel, vites kutusundan gelen hareketi 90 derece kırarak akslara ileten aktarma organıdır.
33. Aks, Diferansiyelden gelen hareketi tekerleklere iletir.
34. Şaft ise, vites kutusundan gelen hareketi diferansiyele aktarır.
HARARETİN SEBEPLERİ
Araç Neden Hararet Yapar
1. Vantilatörün kayışı koptuysa
2. Termostat kapalıysa veya arızalıysa
3. Radyatörde su kalmadıysa
4. Radyatör petekleri tıkalıysa
5. Radyatör kapağı arızalıysa
6. Araç uygun viteste kullanılmadıysa
7. Devridaim su pompası arızalıysa
8. Otomatik soğutucu fan müşiri arızalıysa
Bu sebeplerden herhangi biri yüzünden araç hararet yaptıysa çözüm şudur : araç kesinlikle stop edilmez. Relanti devresinde çalıştırılır. Klima çalışıyorsa kapatılır ve kalorifer sıcak konumda çalıştırılır ki bunun sebebide motordaki kaynar su kalorifer peteklerine gidip onun yerine normal soğutma suyu pompalanarak herşey normale dönecektir. (2011 sınav sorusu)
1. Vantilatörün kayışı koptuysa
2. Termostat kapalıysa veya arızalıysa
3. Radyatörde su kalmadıysa
4. Radyatör petekleri tıkalıysa
5. Radyatör kapağı arızalıysa
6. Araç uygun viteste kullanılmadıysa
7. Devridaim su pompası arızalıysa
8. Otomatik soğutucu fan müşiri arızalıysa
Bu sebeplerden herhangi biri yüzünden araç hararet yaptıysa çözüm şudur : araç kesinlikle stop edilmez. Relanti devresinde çalıştırılır. Klima çalışıyorsa kapatılır ve kalorifer sıcak konumda çalıştırılır ki bunun sebebide motordaki kaynar su kalorifer peteklerine gidip onun yerine normal soğutma suyu pompalanarak herşey normale dönecektir. (2011 sınav sorusu)
YAKIT SİSTEMİ
Yakıt sisteminin görevi silindire Yakıt + Hava karışımını almaktır. Bu olay emme zamanında gerçekleşir.Benzinle ve Lpg ile çalışan motorlar için bu böyledir.
Motorinle çalışan diesel motorlarda emme zamanında silindire sadece hava emilir, sıkıştırma zamanında sıkıştırılır ve yakıt enjeksiyon pompasıyla enjektörlere pompalanan motorin, enjektörler yardımı ile sıkışan havanın içine yakıtı verdiği anda ateşleme meydana gelir.(Sınav sorusu)
YAKIT SİSTEMİNİN PARÇALARI
1. Yakıt Deposu : Aracın belli km gidebileceği kadar yakıtı içerisinde bulundurur.
2. Yakıt Filtresi : Yakıt deposu ile yakıt pompası arasındadır. Yakıtı filtre ederek temizler.
3. Benzin Otomatiği : Depodan karbüratöre yakıt pompalar.
4. Karbüratör : Yakıt ile havanın (1/15 oranında) oranlarını ayarlayıp, silindire gönderir.
5. Emme Manifoldu : Karbüratörde ayarlanmış olan karışımı silindire taşıyan borulardır.
6. Hava Filtresi : Motora girecek olan havayı temizler.
Yakıt sisteminde bir tane ayar vardır. Ona da RELANTİ ayarı denir.
RELANTİ NEDİR?
Ayak gaz pedalından çekildikten sonra motorun boşta çalıştığı konuma relanti (rölanti) denir.
Kirlenmiş Hava Filtresi basınçlı hava ile temizlenir.
En ideal yakıt hava oranı 1/15 tir. Fakat soğuk havalarda yakıtın daha çok havanın daha az (zengin karışım) olarak çalışmasına yardımcı olan JİKLE teli vardır. Fakat araç çalıştıktan sonra jikle teli tekrar eski konumuna getirilir. Çünkü sürekli zengin karışımla çalıştırırsak yakıt sarfiyatı çok artar.
Yakıt Sisteminde Bilmeniz Gereken Diğer Bilgiler
- Aracın soğuk havalarda zengin karışımla çalışmasını sağlayan devre jikle devresidir.
- Jikle teli uzun süre çekili unutulursa yakıt sarfiyatı artar, Motor çabuk ısındığı için motorda boğulmaya sebep olur ve araç stop eder.
- Boğulmuş bir motor da, gaz pedalının sonuna kadar basılarak marş yapılır.
- Araç kış şartlarına hazırlanırken otomatik jikle ve hava filtresi kışlık konuma alınmalıdır.
- Motor ısınınca stop ediyorsa bakılacak yer karbüratördür. Çünkü yakıt hava karımının oranlarını karbüratör ayarladığı için motor ısınıp stop ettiyse jikle teli açık unutulma ihtimali olabilir diye.
- Yanmış gazların sesini azaltan parçaya eksoz susturucu denir. (sınav sorusu)
- En ideal vites değiştirme devri 3000 devirdir.
- Kontak anahtarını açtıktan sonra, enjeksiyon uyarı lambasının sönmesi beklenir, sonra marş yapılır.
- Katalitik konvertör bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılmalıdır.
Katalitik Konvertör
Katalitik konvertörün görevi eksoz emisyonunu sağlamaktır.( 11 şubat 2012 sınav sorusu)
Motorinle çalışan diesel motorlarda emme zamanında silindire sadece hava emilir, sıkıştırma zamanında sıkıştırılır ve yakıt enjeksiyon pompasıyla enjektörlere pompalanan motorin, enjektörler yardımı ile sıkışan havanın içine yakıtı verdiği anda ateşleme meydana gelir.(Sınav sorusu)
YAKIT SİSTEMİNİN PARÇALARI
1. Yakıt Deposu : Aracın belli km gidebileceği kadar yakıtı içerisinde bulundurur.
2. Yakıt Filtresi : Yakıt deposu ile yakıt pompası arasındadır. Yakıtı filtre ederek temizler.
3. Benzin Otomatiği : Depodan karbüratöre yakıt pompalar.
4. Karbüratör : Yakıt ile havanın (1/15 oranında) oranlarını ayarlayıp, silindire gönderir.
5. Emme Manifoldu : Karbüratörde ayarlanmış olan karışımı silindire taşıyan borulardır.
6. Hava Filtresi : Motora girecek olan havayı temizler.
Yakıt sisteminde bir tane ayar vardır. Ona da RELANTİ ayarı denir.
RELANTİ NEDİR?
Ayak gaz pedalından çekildikten sonra motorun boşta çalıştığı konuma relanti (rölanti) denir.
Kirlenmiş Hava Filtresi basınçlı hava ile temizlenir.
En ideal yakıt hava oranı 1/15 tir. Fakat soğuk havalarda yakıtın daha çok havanın daha az (zengin karışım) olarak çalışmasına yardımcı olan JİKLE teli vardır. Fakat araç çalıştıktan sonra jikle teli tekrar eski konumuna getirilir. Çünkü sürekli zengin karışımla çalıştırırsak yakıt sarfiyatı çok artar.
Yakıt Sisteminde Bilmeniz Gereken Diğer Bilgiler
- Aracın soğuk havalarda zengin karışımla çalışmasını sağlayan devre jikle devresidir.
- Jikle teli uzun süre çekili unutulursa yakıt sarfiyatı artar, Motor çabuk ısındığı için motorda boğulmaya sebep olur ve araç stop eder.
- Boğulmuş bir motor da, gaz pedalının sonuna kadar basılarak marş yapılır.
- Araç kış şartlarına hazırlanırken otomatik jikle ve hava filtresi kışlık konuma alınmalıdır.
- Motor ısınınca stop ediyorsa bakılacak yer karbüratördür. Çünkü yakıt hava karımının oranlarını karbüratör ayarladığı için motor ısınıp stop ettiyse jikle teli açık unutulma ihtimali olabilir diye.
- Yanmış gazların sesini azaltan parçaya eksoz susturucu denir. (sınav sorusu)
- En ideal vites değiştirme devri 3000 devirdir.
- Kontak anahtarını açtıktan sonra, enjeksiyon uyarı lambasının sönmesi beklenir, sonra marş yapılır.
- Katalitik konvertör bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılmalıdır.
Katalitik Konvertör
Katalitik konvertörün görevi eksoz emisyonunu sağlamaktır.( 11 şubat 2012 sınav sorusu)
ATEŞLEME SİSTEMİ
PARÇALARI : Akümülatör
Buji
Kontak Anahtarı
Endüksiyon Bobini
Distribütör
Akünün Görevi: Motora ilk hareket için, marş motoruna elektrik vermek.
Bujinin Görevi : Silindirde sıkıştırılmış Yakıt + Hava karışımını ateşlemek.
Kontak Anahtarı: Elektrik devresini açıp kapatmak.(Tıpkı bir elektrik düğmesi gibi)
Endüksiyon Bobini: Akünün 12 Voltluk akımını 15.000-25.000 Volta çıkarmaktır. İyi bir yanma için gereklidir.
Distribütör : Bujilere elektrik akımı dağıtır. Kendi üzerinde 3 parçası vardır. Platin, Kondansatör ve Tevzi Makarası.
- Buji ve Platin belli km sonunda değiştirilmezse ateşleme olmaz.
- Kontak Anahtarı ateşleme konumunda unutulursa, endüksiyon bobini ve platin yanar.
- Marş sistemi, motoru döndürüyor, fakat araç çalışmıyorsa ateşleme sisteminde veya yakıt sisteminde bir sorun var demektir, zorlarsak akü boşalır.
- Buji kablolarından 1 tanesi çıkmış ise, motor tekleyerek ve sarsıntılı çalışır.
- Araç su birikintisinden geçip ıslandıysa ve çalışmıyorsa, stop edip, ateşleme sisteminin parçaları kurutulur.
- Elektronik ateşleme sisteminin avantajı, Buji çakma voltajı yüksektir, yakıt tasarrufu sağlar.
- Ateşleme sisteminde 3 tane ayar vardır: Buji, Platin ve Avans ayarı
AKÜMÜLATÖR
Akü, içerisinde elektrolit bulunur. Elektrolit, saf su ile sülfirik asitin reaksiyonu ile meydana gelir.
Akünün içindeki elektrolit miktarı azalmış görünüyorsa, bunun anlamı içindeki saf su azalmış demektir, derhal saf su ilave edilmelidir. İlave edilecek saf su Plakaların 1 cm üzerine kadar konulmalıdır. Sınavlarda bu soru larak karşınıza çıkar.
Akünün (+) kutup başı, (-) kutup başından daha kalındır.
Akünün (+) kutup başı ile(-) kutup başı madeni bir tel ile bağlanacak lursa akü kısa devre olur ve patlar. O nedenle aküye, başka bir aküden takviye yapılırken,
(+) kutup (+) kutupla,
(-) kutup (-) kutupla bağlanarak takviye yapılmalıdır.
Akünün donmaması için çözüm, akü tam şarj ettirilmelidir.
Akünün eleman kapak delikleri açık tutulmalıdır. Kapalı olursa buharlaşma olur ve genleşerek aküyü patlatır.
Sınav için, Ateşleme sistemiyle ilgili bilmeniz gerekenler bu kadar.
Buji
Kontak Anahtarı
Endüksiyon Bobini
Distribütör
Akünün Görevi: Motora ilk hareket için, marş motoruna elektrik vermek.
Bujinin Görevi : Silindirde sıkıştırılmış Yakıt + Hava karışımını ateşlemek.
Kontak Anahtarı: Elektrik devresini açıp kapatmak.(Tıpkı bir elektrik düğmesi gibi)
Endüksiyon Bobini: Akünün 12 Voltluk akımını 15.000-25.000 Volta çıkarmaktır. İyi bir yanma için gereklidir.
Distribütör : Bujilere elektrik akımı dağıtır. Kendi üzerinde 3 parçası vardır. Platin, Kondansatör ve Tevzi Makarası.
- Buji ve Platin belli km sonunda değiştirilmezse ateşleme olmaz.
- Kontak Anahtarı ateşleme konumunda unutulursa, endüksiyon bobini ve platin yanar.
- Marş sistemi, motoru döndürüyor, fakat araç çalışmıyorsa ateşleme sisteminde veya yakıt sisteminde bir sorun var demektir, zorlarsak akü boşalır.
- Buji kablolarından 1 tanesi çıkmış ise, motor tekleyerek ve sarsıntılı çalışır.
- Araç su birikintisinden geçip ıslandıysa ve çalışmıyorsa, stop edip, ateşleme sisteminin parçaları kurutulur.
- Elektronik ateşleme sisteminin avantajı, Buji çakma voltajı yüksektir, yakıt tasarrufu sağlar.
- Ateşleme sisteminde 3 tane ayar vardır: Buji, Platin ve Avans ayarı
AKÜMÜLATÖR
Akü, içerisinde elektrolit bulunur. Elektrolit, saf su ile sülfirik asitin reaksiyonu ile meydana gelir.
Akünün içindeki elektrolit miktarı azalmış görünüyorsa, bunun anlamı içindeki saf su azalmış demektir, derhal saf su ilave edilmelidir. İlave edilecek saf su Plakaların 1 cm üzerine kadar konulmalıdır. Sınavlarda bu soru larak karşınıza çıkar.
Akünün (+) kutup başı, (-) kutup başından daha kalındır.
Akünün (+) kutup başı ile(-) kutup başı madeni bir tel ile bağlanacak lursa akü kısa devre olur ve patlar. O nedenle aküye, başka bir aküden takviye yapılırken,
(+) kutup (+) kutupla,
(-) kutup (-) kutupla bağlanarak takviye yapılmalıdır.
Akünün donmaması için çözüm, akü tam şarj ettirilmelidir.
Akünün eleman kapak delikleri açık tutulmalıdır. Kapalı olursa buharlaşma olur ve genleşerek aküyü patlatır.
Sınav için, Ateşleme sistemiyle ilgili bilmeniz gerekenler bu kadar.
MOTOR DERSİ
Motor = Güç Kaynağı
Motor, yakıttan elde ettiği Isı enerjisini Mekanik Enerjiye çeviren mekanizmaya MOTOR denir. Yani kısaca;
YAKIT => ISI => MEKANİK ENERJİ => MOTOR
Motorlar ===> Benzin, Lpg ve Diesel motor olmak üzere 3'e ayrılırlar.
Benzin ve Lpg 'li motorlar ====> Buji ile ateşlenir.
Diesel motorlar ======> Sıkıştırma ile ateşlenirler.
Günümüzde bütün taşıtlar su soğutmalı motorludur.
Günümüzdeki bütün taşılar içten yanmalıdır.
Günümüzdeki bütün araçların motorları 4 zamanlıdır. 4 zaman sıralaması şöyledir :
EMME =====> SIKIŞTIRMA =====> ATEŞLEME =====> EKSOZ
Yakıt + Hava ==>Silindir ==> Piston ==> Buji ==> Eksoz (Dışarıya)
MOTORUN PARÇALARI
1. Silindir Bloğu
2. Silindir Kapağı
3. Karter
4. Subap Kapağı
5. Kam ( Eksantrik) mili
Sınav için bilmeniz gereken parçalar silindir bloğu ve karter'dir.
Karter : Motorun alt tarafını kapatarak, hareketli motor parçalarını dış etkilerden korur ve motor yağına depoluk eder.
Motor, yakıttan elde ettiği Isı enerjisini Mekanik Enerjiye çeviren mekanizmaya MOTOR denir. Yani kısaca;
YAKIT => ISI => MEKANİK ENERJİ => MOTOR
Motorlar ===> Benzin, Lpg ve Diesel motor olmak üzere 3'e ayrılırlar.
Benzin ve Lpg 'li motorlar ====> Buji ile ateşlenir.
Diesel motorlar ======> Sıkıştırma ile ateşlenirler.
Günümüzde bütün taşıtlar su soğutmalı motorludur.
Günümüzdeki bütün taşılar içten yanmalıdır.
Günümüzdeki bütün araçların motorları 4 zamanlıdır. 4 zaman sıralaması şöyledir :
EMME =====> SIKIŞTIRMA =====> ATEŞLEME =====> EKSOZ
Yakıt + Hava ==>Silindir ==> Piston ==> Buji ==> Eksoz (Dışarıya)
MOTORUN PARÇALARI
1. Silindir Bloğu
2. Silindir Kapağı
3. Karter
4. Subap Kapağı
5. Kam ( Eksantrik) mili
Sınav için bilmeniz gereken parçalar silindir bloğu ve karter'dir.
Karter : Motorun alt tarafını kapatarak, hareketli motor parçalarını dış etkilerden korur ve motor yağına depoluk eder.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)